Metinden görsele: Yapay zekâ ile mobilya tasarımında yaratıcı bir dönüşüm
Anahtar Kelimeler:
Üretken yapay zekâ- Mobilya tasarımı- Fonksiyonellik- Metin destekli görüntü sentez- İç mimarlıkÖzet
Bu çalışmanın amacı, üretken yapay zekânın mobilya tasarım sürecindeki rolünü ve etkisini incelemektir. Çalışmada yapay zekâ destekli tasarım araçlarının kullanımı analiz edilmekte, bu araçlarla üretilen tasarımların orijinal tasarımlarla olan benzerlik düzeyleri değerlendirilmektedir. Yapay zekânın özgünlük ve yaratıcılık düzeyini test etmek amacıyla popüler tasarımların aksine, daha az bilinen bir tasarım olan Miss Dior: The Medallion Chair tercih edilmiştir. Yapay zekâ platformları tarafından sıklıkla işlenmiş tasarımları birebir kopyalama riskini azaltmak ve daha gerçekçi bir değerlendirme yapmak için bu yol izlenmiştir. Araştırma, metinden görsele dönüşüm özelliğine sahip üç popüler yapay zekâ uygulaması olan Microsoft Bing, Adobe Firefly ve Leonardo AI’yı kapsamaktadır. Seçilen mobilya için oluşturulan istem, deneysel araştırma yöntemi kapsamında belirlenen yapay zekâ uygulamalarına girilmiş ve çıktılar karşılaştırılmıştır. Özellikle Leonardo AI daha hızlı, kaliteli ve benzer sonuçlar üretmiştir. Veri analizi ve kullanıcı ihtiyaçlarını daha iyi karşılayan tasarımlar yaratma potansiyeli bu araçların özelliklerindendir. Ancak tasarım süreçlerinde, insan yaratıcılığı ve sanatsal düşüncenin rolü her zaman ana unsur olmaktadır. Yapay zekâ ise tasarımcıyı ikame eden değil, onun yaratıcı sürecine destek olan bir araç olarak değerlendirilmelidir.
Referanslar
Akın, E. & Şahin, M. E. (2024). Derin öğrenme ve yapay sinir ağı modelleri üzerine bir inceleme. EMO Bilimsel Dergi, 14(1), 27-38.
Arslan, K. (2020). Eğitimde yapay zekâ ve uygulamaları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 71-88.
Aslan, F. (2024). Öznemekanların arakesitiyle kurgulanan bir temsil anlatısı: Tasarımın yaratıcı süreçlerinde yapay zeka [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
Aslan, T. & Aydın, K. (2023). Metinden görüntü üretme potansiyeli olan yapay zekâ sistemleri: Sanat ve tasarım performanslarının incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(2), 1049-1198. https://doi.org/10.7822/omuefd.1293657
Elfayoumy, A. H., Abdel Rahman, A., & Oreaba, A. A. S. (2025). AI-driven furniture design: Bridging creativity and manufacturability in the digital age. The International Design Journal, 15(2), 105-113.
Kahvecioğlu, C., Ast, M. C., & Sağlık, A. (2024). Peyzaj tasarımında yapay zekâ araçlarının kullanımı. E. Sağlık (Ed.). İKSAD Yayınevi.
Karabulut, B. (2021). Yapay zekâ bağlamında yaratıcılık ve görsel tasarımın geleceği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(79), 1516-1539. https://doi.org/10.17755/esosder.844536
Karadağ, D. (2024). Yapay zekâ ve insan: Tasarım dünyasında yeni perspektifler. XXI. https://xxi.com.tr/i/yapay-zeka-ve-insan (20.01.2025).
Karaman, M. (2024). Use of artificial intelligence technologies in visual design. Medeniyet Sanat Dergisi, 10(2), 121-138. https://doi.org/10.46641/medeniyetsanat.1525769
Li, C., Zhang, T., Du, X., Zhang, Y., & Xie, H. (2024). Generative AI models for different steps in architectural design: A literature review (arXiv No. 2404.01335). arXiv. https://arxiv.org/abs/2404.01335
Mutlu Avunç, G. (2024). Mimaride biyofilik tasarım için metinden görüntü üretme potansiyeli olan yapay zekâ araçlarının kullanımı. Black Sea Journal of Engineering and Science, 7(4), 641-648. https://doi.org/10.34248/bsengineering.1470411
Sivri, O. (2024). Yapay zekâ çerçevesinde görsel sanatların geleceği. İnsanat Sanat Tasarım ve Mimarlık Araştırmaları Dergisi, 4(1), 322-344.
Şen, E. (2022). İllüstrasyon alanında yapay zekâ uygulamaları. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(3), 1320-1332. https://doi.org/10.11616/asbi.1159662
Tatlisu, E., Bağlı, H. H., Turan, A. Z., Hamurcu, A., Eser, A., Avcı, S. K. (2025). Yapay zekâ çağında endüstriyel tasarım: Uygulamalar ve eğitim üzerine etkileri. Öneri Dergisi, 20(MX Yaratıcı Endüstriler Çalıştayı 2024: Yapay Zekâ Çağında Yaratıcı Endüstriler Özel Sayısı), 154-188.
Turan Başara, G. (2024). Avrupa dijital düzenleme sisteminde yapay zekâ yasası. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 73(4), 2983-3016. https://doi.org/10.33629/auhfd.1578021
Ünsal, H. (2024). Yapay zekâ ve yapay zekânın eğitimin geleceğine ilişkin olası doğurguları. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences (JOSHAS), 10(5), 674-682.
Yavuz Öden, H. (2021). Mobilya tasarımında eskiz ve biçime etkileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(3), 866-882.
Yıldırım, B. (2024). Yapay zekâ sanatının doğal ve yapay kavramına tarihsel süreçte etkisi. Felsefe Dünyası, 79, 280-306. https://doi.org/10.58634/felsefedunyasi.1489983
Yıldırım, B. & Kavut, İ. E. (2024). Zihinsel imgenin mekânsal izdüşümünü üretken yapay zekâ aracılığıyla temsil etmek: Puslu kıtalar atlası örneği. International Design and Art Journal, 6(2), 233-248.
İndir
Yayınlanmış
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 IDA: International Design and Art Journal
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.
IDA: International Design and Art Journal açık erişimli akademik bir dergidir. Kabul edilen makalelerin tüm yayın hakları IDA: International Design and Art Journal'a devredilmiş sayılır. Makaleler başka bir yerde yayınlanamaz, kopyalanamaz ve referans göstermeden kullanılamaz.
IDA: International Design and Art Journal Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
